javob sanasi: 07.03.2025
**Алимент масаласи бўйича ҳуқуқий тавсиялар:**
Ваалайкум ассалом. Сизнинг ҳолатингизда эриңизнинг биринчи никоҳидан бир нафар фарзанди бор ва у Ўзбекистонда алимент тўлашга мажбур бўлган. Ҳозирда сиз билан яшайди ва сизнинг икки фарзандингиз ҳам бор, лекин алимент қарори чиқарилганда улар ҳисобга олинмаган. Шу масала бўйича қонунан нима қилиш мумкинлиги ҳақида тушунтириб бераман.
---
### **1. Алимент суммаси ва иккинчи фарзандлар инобатга олиниши**
Ўзбекистон Республикасининг **"Оила кодекси"** га мувофиқ:
✅ Агар бир нафар бола учун алимент тўланса, у ота-онанинг даромадининг **1/4 (яъни 25%)** қисми миқдорида белгиланади.
✅ Агар икки нафар фарзанд учун тўланса, алимент **1/3 (яъни 33%)** га ўсади.
✅ Агар уч ва ундан ортиқ фарзанд бўлса, алимент **ота-онанинг даромадининг 50% қисми** миқдорида белгиланади.
📌 **Муҳим!** Алимент тўлашда фақат расмий никоҳдан туғилган ёки оталикни тан олган фарзандлар ҳисобга олинади.
---
### **2. Иккинчи никоҳдан туғилган болалар алимент ҳисоб-китобига таъсир қиладими?**
**Расмий никоҳдаги болалар (ФҲДЁ орқали қайд этилган) алимент ҳисоб-китобига таъсир қилади.** Агар сизнинг фарзандларингиз оталикка қайд этилган бўлса (яъни, отаси туғилганлик гувоҳномасида кўрсатилган бўлса), уларни ҳам алиментни қайта ҳисоблашда инобатга олиш мумкин.
Бунинг учун:
📌 Сиз судга ёки алимент белгиланган органга **"Алимент миқдорини қайта кўриб чиқиш ҳақида"** ариза билан мурожаат қилинг.
📌 Судда фарзандларингизнинг оталиги тан олинганлиги ҳақида ҳужжатлар тақдим қилинг (туғилганлик гувоҳномаси).
**Натижа:** Агар суд фарзандларингизни ҳам алимент ҳисоб-китобига киритса, у ҳолда алимент миқдори **1/3 (33%)** эмас, балки **1/2 (50%)** гача туширилиши мумкин, чунки умумий фарзандлар сони учта бўлади.
---
### **3. Иккинчи оилада яшаш алимент тўлашга таъсир қиладими?**
Ҳатто агар эриңиз биринчи аёлига уй-жойларни ташлаб келган бўлса ҳам, бу уни алиментдан озод қилмайди. Алимент боланинг ҳуқуқи бўлгани учун, у ота-онанинг мол-мулкига боғлиқ эмас.
📌 **Биринчи аёли** расмий никоҳда бўлгани учун ва қизи суд орқали алимент талаб қилгани учун, эриңиз у фарзанди учун алимент тўлашга мажбур.
📌 **Иккинчи оилада яшаши ва фарзандлари борлиги алиментни қайта ҳисоблашга сабаб бўлиши мумкин.**
---
### **4. Алиментни қайта ҳисоблатиш учун нима қилиш керак?**
Агар фарзандларингиз оталикка расман тан олинган бўлса, сиз судга мурожаат қилиб, алиментни қайта ҳисоблашни сўрашингиз мумкин.
**Қадамлар:**
1️⃣ **Судга ёзма ариза тайёрлаш:** **"Алимент миқдорини камайтириш тўғрисида"**
2️⃣ **Ҳужжатлар тайёрлаш:**
- Фарзандларингизнинг туғилганлик гувоҳномаси
- Ота-оналикни тасдиқловчи ҳужжатлар
- Эрингизнинг даромадини тасдиқловчи ҳужжатлар (агар мавжуд бўлса)
3️⃣ **Суд муҳокамасига қатнашиш:** Суд болалар сонини ва оилавий аҳволни ҳисобга олиб, алимент миқдорини қайта белгилайди.
---
### **5. Алимент миқдори қанча бўлади?**
Агар суд сизнинг фарзандларингизни ҳам ҳисобга олса, у ҳолда алимент қуйидагича белгиланиши мумкин:
✔️ **Бир нафар бола учун – 1/4 (25%)**
✔️ **Икки нафар бола учун – 1/3 (33%)**
✔️ **Уч нафар ва ундан кўп бола учун – 1/2 (50%)**
Агар суд сизнинг болаларингизни ҳисобга олса, эриңиз барча фарзандлари учун **умумий 50%** маошидан алимент тўлайди. Бу сумма биринчи фарзанд ва сизнинг фарзандларингиз ўртасида тенг тақсимланади.
📌 **Мисол:** Агар эриңизнинг расмий маоши **6 миллион сўм** бўлса:
- Агар биринчи аёли алимент талаб қилса, у **2 миллион сўм** (1/3) олади.
- Агар сизнинг болаларингиз ҳам ҳисобга олинса, у ҳолда **3 миллион сўм** (1/2) тўланади ва уч фарзандга тенг тақсимланади.
---
### **6. Хулоса: Нима қилиш керак?**
✅ **Фарзандларингиз расмий тан олинган бўлса**, алиментни қайта ҳисоблаш учун судга мурожаат қилинг.
✅ **Судда алимент миқдорини камайтиришни талаб қилинг**, чунки эриңизнинг умумий фарзандлари учта.
✅ **Суд болаларнинг манфаатини ҳисобга олиб, алимент миқдорини қайта белгилайди.**
✅ **Иккинчи оилада яшаш ва уй-жойларни ташлаб кетиш алимент мажбуриятларига таъсир қилмайди.**
📌 **Эслатма:** Бу жараённи осонлаштириш учун малакали адвокат билан маслаҳатлашишни тавсия қиламан.
**Сиз ҳақсиз, алимент адолатли бўлиши керак!**
Yur24uz 
5 
